बांधकाम कामगार ऑनलाइन नोंदणी प्रक्रिया व सरकारी योजना फायदे – संपूर्ण मार्गदर्शक
भारतातील बांधकाम क्षेत्र हे मोठ्या प्रमाणात रोजगार निर्माण करणारे क्षेत्र आहे. या क्षेत्रात काम करणाऱ्या कामगारांच्या कल्याणासाठी केंद्र व राज्य सरकारकडून अनेक योजना राबवल्या जातात. महाराष्ट्र शासनाने स्थापन केलेले “महाराष्ट्र इमारत व इतर बांधकाम कामगार कल्याणकारी मंडळ” हे अशा योजनांच्या अंमलबजावणीसाठी कार्यरत आहे. कामगारांना आरोग्य, शिक्षण, सुरक्षा आणि आर्थिक सहाय्य यांचा लाभ मिळावा म्हणून आता नोंदणी प्रक्रिया पूर्णपणे ऑनलाइन करण्यात आली आहे.
नोंदणीसाठी आवश्यक पात्रता
- वय: 18 ते 60 वर्षे
- मागील 12 महिन्यांपैकी किमान 90 दिवस बांधकाम क्षेत्रात काम केलेले असावे
- आवश्यक कागदपत्रे:
- आधार कार्ड
- 90 दिवसांचे काम प्रमाणपत्र
- रहिवासी व ओळखपत्राचा पुरावा
- पासपोर्ट साईज फोटो (3 नग)
- नोंदणी फी – ₹25 + ₹60 (५ वर्षांसाठी)
ऑनलाइन नोंदणी प्रक्रिया (Bandhkam Kamgar Nondani)
- mahabocw.in ही अधिकृत वेबसाइट उघडा.
- जवळचे Workers Facilitation Centre (WFC) निवडा.
- आधार क्रमांक आणि मोबाईल नंबर प्रविष्ट करा.
- “Proceed to Form” वर क्लिक करा.
- वैयक्तिक माहिती, पत्ता, बँक तपशील, कौटुंबिक माहिती व 90 दिवसांचे काम प्रमाणपत्र भरा.
- आवश्यक कागदपत्रे अपलोड करा.
- अर्ज सेव्ह करून मिळालेला अर्ज क्रमांक जवळच्या सुविधा केंद्रात सादर करा.
ऑफलाइन पर्याय
ज्यांना ऑनलाइन नोंदणी शक्य नाही, त्यांनी वेबसाइटवरून फॉर्म डाउनलोड करून जवळच्या सुविधा केंद्रात अर्ज सादर करावा.
सरकारी कल्याणकारी योजना फायदे
1. सामाजिक सुरक्षा योजना
- विवाह अनुदान – ₹30,000
- जीवन व अपघात विमा
- श्रमिक मानधन योजना
- आवश्यक अवजारांसाठी ₹5,000
- सुरक्षा कीट
2. शैक्षणिक योजना
- इयत्ता 1-7: ₹2,500
- इयत्ता 8-10: ₹5,000
- पदवी: ₹20,000
- अभियांत्रिकी: ₹60,000
- वैद्यकीय पदवी: ₹1,00,000
- MSCIT कोर्सचे शुल्क
3. आरोग्य योजना
- प्रसूती अनुदान: ₹15,000 ते ₹20,000
- गंभीर आजारासाठी ₹1,00,000
- अपंगत्व: ₹2,00,000
- मोफत आरोग्य तपासणी व विमा
4. आर्थिक सहाय्य
- अपघाती मृत्यू: ₹5,00,000
- नैसर्गिक मृत्यू: ₹2,00,000
- गृहबांधणीसाठी ₹2,00,000
- गृहकर्ज व्याज सवलत: ₹6,00,000
नोंदणी नूतनीकरण
नोंदणीची वैधता ५ वर्षे असते. नूतनीकरणासाठी मूळ कागदपत्रांसह जवळच्या सुविधा केंद्रात जावे.
महत्त्वाचे फायदे
- योजनांचा थेट लाभ बँक खात्यात जमा
- राज्य सरकार मान्यता प्राप्त नोंदणी
- सामाजिक व आर्थिक सक्षमीकरण
- भविष्याची आर्थिक सुरक्षितता
बांधकाम कामगारांची ऑनलाइन नोंदणी ही केवळ सरकारी प्रक्रिया नसून त्यांच्या जीवनात सकारात्मक बदल घडवणारे पाऊल आहे. योग्य वेळेत नोंदणी करून जास्तीत जास्त कामगारांनी या योजनांचा लाभ घ्यावा.
